فهرست مندرجات
فصل اول
کلیات پژوهش
1-1-مقدمه
1-2-بیان مسأله
1-3-اهمیت و ضرورت پژوهش
1-4-اهداف پژوهش
1-5-فرضیههای پژوهش:
1-6-تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم و واژگان:
فصل دوم
کلیات پژوهش
2-1-مقدمه
2-2-ضرورت ازدواج
الف ـ ضرورتهاي فردي:
ب ـ ضرورت اجتماعي
ج ـ ضرورت مذهبي
2-3-اهداف ازدواج
2-4-سن ازدواج در قانون مدنی ایران
2-5-کاربردهای مثبت و منفی بالا رفتن سن ازدواج
2-6-ازدواج در سن بالا، مسألهای جهانی
2-7-عوامل افزایش سن ازدواج
الف) عوامل اجتماعی
1ـ افزایش جرایم و آسبهای اجتماعی
2ـ تحصیلات دانشگاهی
3ـ عدم توازن جمعیت پسران و دختران آماده ازدواج در ایران
4ـ به هم خوردن توازن دختر و پسر در روستاها
ب) عوامل اقتصادی
ج) عوامل فرهنگی
1ـ منسوخ شدن ارزشهای معنوی
2ـ آرمان گرا بودن جوانان
2-8-مبانی نظری پژوهش
نظریههای اقتصادی
نظریههای جامعه شناختی
نظریههای جمعیت شناختی
2-9-عوامل و راهبردهای کاهش سن ازدواج
الف) راهبردهای فرهنگی
1ـ ارزش دانستن تأهل
2ـ درجه بندی ملاک های انتخاب همسر
3ـ گسترش فرهنگ حجاب
4ـ گسترش فرهنگ قناعت و ساده زیستی
5 ـ ازدواج در خلال تحصیل
1ـ کاستن از هزینه های اضافی
2ـ همیاری در هزینه های ازدواج
3ـ پرداخت وامهای قرض الحسنه برای ازدواج
4ـ ایجاد شغلهای پاره وقت در دوران تحصیل و مانند آن
5ـ تشویق به زندگی در کنار خانواده یکی از زوجین
ج) راهبردهای اجتماعی
1ـ فراهم کردن شرایط ازدواج آسان
2ـ گسترش مراکز مشاوره ازدواج
3ـ کنترل مهاجرت روستاییان به شهرها
4ـ جلوگیری از بی بند وباری و ابتذال و فساد اخلاقی
2-10-تأثیر بالا رفتن سن ازدواج در گرایش به جرم
2-11-افزایش سن ازدواج ، کاهش سن جرم
2-12-تفاوت آسیبپذیری دختران و پسران
2-13-پیشینه تجربی موضوع
فصل سوم
روش پژوهش
3-1-مقدمه
3-2-روش پژوهش
3-3-جامعه آماری و نمونه مورد پژوهش:
3-4-ابزار پژوهش
3-5-روش تجزیه و تحلیل دادهها:
فصل چهارم
تجزیه و یافتههای پژوهش
4-1-مقدمه:
جدول4-1توزیع فراوانی و میانگین و پراکندگی نمره علل افزایش سن ازدواج دختر و پسر
بررسی فرضیههای پژوهش:
جدول شماره (4-2) نتایج آزمون t برای مقایسه علل افزایش سن در دو گروه دانشجویان دختر و پسر
جدول شماره (4-3) نتایج آزمون t برای مقایسه نگرش فرامادی در دو گروه دانشجویان دختر و پسر
جدول شماره (4-4) نتایج آزمون t برای مقایسه نگرش به برابری جنسیتی در دو گروه دانشجویان دختر و پسر
جدول شماره (4-5) نتایج آزمون t برای مقایسه نگرش به هزینه فرصتهای از دست رفته در دو گروه دانشجویان دختر و پسر
جدول شماره (4-6) نتایج آزمون t برای مقایسه میزان تحصیلات در دو گروه دانشجویان دختر و پسر
فصل پنجم
بحث و نتیجهگیری
5-1-مقدمه:
5-2-بحث و نتیجهگیری
5-3- پیشنهادات پژوهش
5-4-محدودیتها:
منابع:
منابع خارج
پیوست
پرسشنامه در راستای رسیدن به علل افزایش سن ازدواج نسبت به چند دهه گذشته و تاثیر آن بر آینده و اجتماع
فهرست جداول
جدول(4-1) توزیع فراوانی و میانگین و پراکندگی نمره علل افزایش سن ازدواج در دو گروه دانشجویان دختر و پسر..................57
جدول شماره (4-2) نتایج آزمون t برای مقایسه علل افزایش سن در دو گروه دانشجویان دختر و پسر..........58
جدول شماره (4-3) نتایج آزمون t برای مقایسه نگرش فرامادی در دو گروه دانشجویان دختر و پسر.............58
جدول شماره (4-4) نتایج آزمون t برای مقایسه نگرش به برابری جنسیتی در دو گروه دانشجویان دختر و پسر............59
جدول شماره (4-5) نتایج آزمون t برای مقایسه نگرش به هزینه فرصتهای از دست رفته در دو گروه دانشجویان دختر و پسر............60
جدول شماره (4-6) نتایج آزمون t برای مقایسه میزان تحصیلات در دو گروه دانشجویان دختر و پسر.............61
بخش هایی ازپایان نامه "بررسی علل افزایش سن ازدواج دانشجویان دانشگاه پیام نور کرمان"
چکیده:
ازدواج یکی از بهترین نیازهای آدمی است که دین مقدس اسلام به آن اهمیت فراوانی داده است و آن را از بهترین سنتهای دینی شمرده که مایه برکات بیشماری است. بالا رفتن سن ازدواج يكى از معضلات مهم جوامع بشرى است؛ زيرا با افزايش سن ازدواج، جوانان از شيوه بهنجار ارضاى غريزه جنسى و آثار و فوايد آن محروم مى شوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی علل افزایش سن ازدواج در دانشجویان شهر بردسیر میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر شهر بردسیر تشکیل دادهاند. نمونه آماری گروه آزمایش تحقیق حاضر 120 نفر بودهاند.که از این تعداد 60 نفر دختر و 60 نفر پسر میباشند. برای جمع آوری اطلاعات لازم از پرسشنامه علل تأخیر در ازدواج جوانان که توسط نیک منش و کاظمی (1383) طراحی شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات پژوهش حاضر از آمار توصیفی شاخصهایی چون میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی نیز از آزمون t برای مقایسه میانگین برای دو گروه مستقل استفاده شده است. نتایج نشان داد که میزان تحصیلات دختران بیشتر از پسران میباشد. تحصیلات تأثیر بیشتری بر افزایش سن دختران دانشجو تا پسران دارد. دختران دانشجو در مقایسه با پسران دانشجو اعتقاد بیشتری دارند که ازدواج یک امر فرامادی است و نمیتوان همانند گذشته با آن برخورد کرد. دانشجویان دختر نسبت به دانشجویان پسر اعتقاد بیشتری به برابری زنان و مردان در عرصههای مختلف دارند. دانشجویان پسر اعتقاد بیشتری دارند که با ازدواج کردن و به عبارتی انتخاب فرصت ازدواج، از فرصتهایی دور خواهند ماند که هزینه از دست رفته آنها بیش از هزینهای است که متحمل بر انتخاب فرصت ازدواج میباشد. چنین اعتقادی در میان دانشجویان دختر کمتر مشاهده شده است.
واژگان کلیدی: ازدواج، علل افزایش سن ازدواج، دانشجو
1-1-مقدمه
ازدواج یکی از بهترین نیازهای آدمی است که دین مقدس اسلام به آن اهمیت فراوانی داده است و آن را از بهترین سنتهای دینی شمرده که مایه برکات بیشماری است. از نظر قرآن، ازدواج مایه آرامش روح و روان آدمی است، که این خود از نشانه های رحمت و بزرگی خداوند است (سوره روم، آیه 21). تشویق اسلام به ازدواج خصوصاً در سن جوانی و کراهتِ اسلام از تجرّد و رهبانیت، در بسیاری از سخنان معصومین آمده است. آثاری چون بزرگداشت سنت پیامبر(ص) (بحارالانوار، ج 10، ص 93)، قرار گرفتن در ولایت و حمایت خداوند، به خشم آوردن شیطان، کامل شدن ایمان جوانان، زیاد شدن روزی و مانند آن از برکات ازدواج، در کلام معصومین شمرده شده است (بحارالانوار، ج 100، ص 221، 217). همچنین تأخیر در امر ازدواج در بعضی روایات مردود دانسته شده و تأکید شده است، هیچ چیز نباید باعث تأخیر انسان در ازدواج شود، حتی اگر فقر باشد (نورالثقلین، ج 3، ص 597). در روایتی مردان بدون همسر را سرزنش میکند و تجّرد را سبب شرور شدن میداند (بحارالانوار، ج 16، ص 223) و در روایت دیگر به کسانی که صاحب دخترند سفارش می کند در ازدواج دخترانشان تعجیل کنند.
امام رضا (علیه السلام) فرمود: جبرئیل امین بر پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) نازل شد و عرض کرد: ای محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) پروردگارت به تو سلام می رساند و میفرماید: دختران و زنان باکره مانند میوه درختان هستند و همانطور که میوه وقتی میرسد، چارهای جز چیدن ندارد، و اِلا تابش خورشید و وزش باد آن را فاسد می کند، دختران و زنان باکره هم (وقتی به سن بلوغ و ازدواج می رسند)، چارهای جز ازدواج ندارند، و اِلا از گرفتار شدن به فتنه و انحراف، در امان نیستند. پس رسول خدا مردم را جمع کرد و به منبر رفت و پیام پروردگار عزیز و بلند مرتبه را به آنان ابلاغ کرد (همان منبع). بنابراین از نظر اسلام تأخیر ازدواج امر نکوهیدهای است که مورد رضایت خدا نیست.
اما آن چه امروز در جوامع اسلامی، خصوصاً جامعه ما در عمل دیده میشود، متأسفانه برخلاف سفارشات اسلام است و آمارها از بالارفتن سن ازدواج حکایت دارد. بنابر آماری که در روزنامهها منتشر شده، میانگین سن ازدواج پسران از 24 سالگی و دختران از 18 سالگی در سال 75 به ترتیب به 26 و 22 سالگی در سال 80 رسیده است (روزنامه جوان، تاریخ28/7/81). در حالی که طبق آمار دیگری، میانگین سن ازدواج در پسران 33 و در دختران 28 سال میباشد (روزنامه کیهان، تاریخ 17 تا19/4/80).
این افزایش بیسابقه سن ازدواج، مشکلات فراوانی به دنبال خواهد داشت. مشکلاتی چون: افسردگی و از بین رفتن نشاط در جوانان، مبتلا شدن به وسواس زیاد در انتخاب همسر، مشکل آفرینی فرزندان بزرگ و ازدواج نکرده در خانه، افزایش اضطراب و نگرانی خصوصاً در دختران، حالت بلاتکلیفی، از دست رفتن طراوت و زیبایی، ناامیدی و تصمیم به عدم ازدواج به خاطر کاهش میل به ازدواج، بیدقتی در انتخاب همسر خصوصاً در دختران، احتمال افزایش انحرافات، احساس سربار بودن در خانواده و دهها مشکل از این قبیل که جوانان ما را که گران بهاترین ذخیرههای کشورمان هستند، به چالش انداخته است (ایمانی، 1387). به همین دلیل بر همه مسئولان و دست اندرکاران مسائل اجتماعی واجب و لازم است به این مسئله به عنوان یک مشکل فوریتی نگاه کنند و تمام همت و تلاش خود را برای رفع آن مصروف نمایند؛ چنانکه قرآن، در آیهای تمام مسلمانان را به یاری جوانان برای تسهیل امر ازدواج دعوت کرده است (نور، 32). بنابراین با توجه به مطالب فوق، پژوهش حاضر به بررسی علل افزایش سن ازدواج در بین دانشجویان دانشگاه پیامنور کرمان میپردازد.
1-2-بیان مسأله
خانواده پایه و اساس شکلگیری هر جامعهای است. در صورت هرگونه تغيير و تحول در جامعه، بالطبع شاهد تغييراتي در اين نهاد نيز هستيم. افزايش سن ازدواج دختران و پسران بروز پديده تجرد قطعي در بين آنان، از زمره اين تحولات است که در نتيجه تغييرات کلان در سطح جامعه حادث شده است (میشل، 1378).
بسیاری از نیازهای روحی، جسمی و عاطفی بشر از طریق ازدواجی سالم برطرف میگردد و معمولاً افرادی که ازدواج موفقی را تجربه کردهاند هدفمندتر، سالمتر و شادابتر از کسانی هستند که یا مجرد ماندهاند و یا ازدواجی ناموفق داشتهاند. ازدواج به عنوان یکی از حقوق اولیه و طبیعی انسانها دارای اصولی است که پیروی از آن باعث میگردد تا رضایت بیشتری در این زمینه بدست آید(زاهدی، 1387).
یکی از این اصول سن ازدواج است که میتواند تأثیر مستقیمی در روند موفقیت و رضایت افراد داشته باشد. بدیهی است که هر چقدر ازدواج در سنین مناسبتر رخ دهد، درصد موفقیتش هم بیشتر میگردد. البته این موضوع به بلوغ فکری طرفین بستگی دارد به این معنا که هر دختر و پسری به محض اینکه به درجهای کافی از درک و فهم و آمادگی برای تشکیل خانواده و زندگی مشترک رسید، باید برای ازدواج اقدام کند و در این مسیر قدم بردارد (رجبی، 1385).
زمان ازدواج و تشکيل خانواده از عوامل مختلفي تأثير ميپذيرد. توسعه و نوسازي در دنياي جديد با تغيير سريع و قابلتوجه شرايط اقتصادي و اجتماعي افراد، تغيير در زمان ازدواج و تأخير آن را موجب شده است. فروپاشي نظامهاي خانوادگي گسترده، جايگزيني اقتصاد تجاري و صنعتي به جاي اقتصاد کشاورزي سنتي، پيچيدهتر شدن تقسيم کار اجتماعي، گسترش تحصيلات همگاني و مشارکت بيش تر زنان در فعاليتهاي اقتصادي و اجتماعي خارج از خانه، عواملي هستند که در تأخير ازدواج نقش دارند (محموديان، 1383: 48).
|