فهرست مطالب
عنوان صفحه
طرح مسئله (مقدمه)......................................................................... 1
فرضيه تحقيق................................................................................... 2
سؤال اصلي..................................................................................... 2
سؤال فرعي..................................................................................... 2
هدف تحقيق.................................................................................... 3
موانع و مشكلات تحقيق...................................................................... 3
سازماندهي تحقيق........................................................................... 3
روش تحقيق..................................................................................... 4
اهميت تحقيق.................................................................................. 4
فصل اول- كليات................................................................................ 5
ديدگاههاي نظري در مورد موانع ساختاري توسعة سياسي....................... 5
مفهوم توسعة سياسي...................................................................... 5
شاخصهاي توسعة سياسي................................................................ 9
رهبران سياسي............................................................................... 9
منافع ملي و اصل پاسخگويي.............................................................. 10
حاكميت قانون.................................................................................. 11
مشاركت سياسي............................................................................ 11
دگرگوني در ساختار اجتماعي............................................................. 13
رابطة دين و توسعة سياسي............................................................... 13
سطوح سه گانة موانع توسعة سياسي................................................. 14
الف- موانع ساختاري سياسي............................................................. 14
ب- ساخت اجتماعي به عنوان مانع توسعة سياسي................................ 14
ج- موانع خارجي يا بين المللي توسعة سياسي...................................... 14
فصل دوم- موانع اجتماعي يا بين المللي توسعة سياسي در عربستان سعودي 15
الف- موانع اجتماعي (بررسي نقش وهابيت در عدم توسعة سياسي عربستان) 15
ماهيت دروني وهابيت........................................................................ 16
جريانهاي مختلف وهابي در عربستان.................................................... 18
ضعف در آگاهيهاي سياسي................................................................ 21
زن در عربستان سعودي..................................................................... 23
نقش مطبوعات در عربستان سعودي..................................................... 24
طبقة متوسط.................................................................................... 25
موانع خارجي يا بين المللي................................................................. 26
فصل سوم- ساخت حكومت به عنوان مانع توسعة سياسي....................... 27
ساختار قدرت سياسي در عربستان..................................................... 27
سيستم حكومتي............................................................................. 28
الف- جناحهاي موجود در رأس قدرت...................................................... 28
سدريها........................................................................................... 28
جناح رقيب....................................................................................... 29
جناح سوم- جناح آل فيصل.................................................................. 29
ب- مذهب وهابيت به عنوان ابزار.......................................................... 29
ج- نفت- ركن اساسي ساختار سياسي عربستان................................... 32
د- نيروهاي مسلح............................................................................. 32
نتيجه گيري...................................................................................... 34
منابع و مأخذ.................................................................................... 37
طرح مسئله (مقدمه):
جامعة توسعه يافته، جامعه اي است كه در حوزه هاي مختلف فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي، تكنولوژي و سياسي دچار تحول و دگرگوني شده است. در حوزة سياسي جامعة نوساز و توسعه يافته داراي ويژگيهاي خاصي از جمله تغيير فرهنگ سياسي مردم و دگرگوني روابط مبتني بر قدرت، تغيير ساختارها و پيدايش نهادهاي اجتماعي، سياسي جديد و تغيير در بنيانها و سيستم حقوقي روبه روست. توفيق در امر توسعه موجب تمايز كشورها از يكديگر با عناويني چون كشورهاي توسعه يافته يا پيشرفته و كشورهاي توسعه نيافته يا عقب مانده ميشود. اكثر كشورهاي توسعه نيافته به ضرورت توسعة سياسي پي برده اند. چرا كه تحولات عمومي جهان، دگرگونيهاي اقتصادي- اجتماعي، شهري شدن، گسترش و پيچيدگي ارتباطات در جهان امروزي و افزايش سطح سواد و فرهنگ جوامع و … جملگي عامل رشد و آگاهي سياسي مردم شده و تقاضا براي مشاركت سياسي را افزايش مي دهند. در صورتيكه ساختارهاي سياسي جوامع همگام با افزايش رشد و آگاهي سياسي به بسط و افزايش امكانات پاسخگويي نپردازند، ثبات سياسي جوامع به مخاطره مي افتد. اگر بين تحولات اقتصادي، اجتماعي با تحولات سياسي هماهنگي و همگامي وجود نداشته باشد، تضاد و تعارض شديدي در جوامع ايجاد ميشود كه ميتواند موجبات فروپاشي نظامهاي سياسي را فراهم نمايد. از اين رو اكثر كشورها، با ساختارهاي سياسي سنتي به ضرورت ايجاد توسعه و نوسازي سياسي ولو به ظاهر پي برده و درصدد ايجاد تغييرات سياسي برآمده اند. زيرا توسعة سياسي وضعيتي است كه در آن يك نظام سياسي با اتخاذ سياستهاي روشن و كارشناسانه و ايجاد نهادهاي مؤثر براي پاسخگويي به نيازهاي جامعه ظرفيت سياسي خود را افزايش بدهد. در چنين نظامي مشاركت افراد، انفكاك ساختاري و حاكميت قانون ديده ميشود و دموكراسي شيوة رسوم حكومتي آن جامعه بوده است. در پادشاهي عربستان سعودي خصوصاً در چند سالة اخير يك سلسله رفرمها و تحولات جديد در جهت تجديدبناي ساختارهاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي ديده ميشود. اقدامات و اصلاحات مزبور قاعدتاً مي بايست تغيير ساختارها و ثبات سياسي عربستان از شكل سنتي به فرهنگي مدرن را منجر و باعث توسعة سياسي عربستان شود اما در واقع چنين نشده است.
|