فهرست مطالب
مقدمه ............................................................................................ 1
بخش اول : كليات ...................................................................... 3
فصل اول : مفاهيم رشد وتوسعه .................................................. 3
الف – تعريف رشد ............................................................ 3
ب – تعريف توسعه ............................................................ 3
فصل دوم : تعاريف توسعه اقتصادي درغرب ..................................... 5
الف- توسعة سرمايه داري .................................................. 5
ب – توسعه از ديدگاه اقتصاددانان نئوليبرال ............................ 5
ج – تعريف اومانيستي و اصالت انسان .................................. 6
فصل سوم : تئوري توسعة اقتصادي از ديدگاه انديشمندان ................. 8
الف – آدام اسميت ........................................................... 8
ب – جان استوارت ميل ...................................................... 10
ج – كارل ماركس .............................................................. 11
د- آرتور لوئيس ................................................................. 13
فصل چهارم : معيارهاي اندازه گيري توسعه اقتصادي ........................ 15
الف- درآمد ملي يا توليد ناخالص ملي ................................... 15
ب – درآمد ناخالص سرانه ملي ............................................ 15
ج – رفاه اجتماعي ............................................................ 16
د – شاخصهاي اجتماعي ................................................. 16
بخش دوم: مباني نظري توسعه اقتصادي درغرب و تطبيق آن با قانون اساسي 17
فصل اول : مباني خداشناسي ................................................... 17
الف – علت پيروزي دنياگرايي .............................................. 18
1- نارسايي مفاهيم كليسايي در مورد خدا و ماوراء الطبيعه . 18
2- خشونتهاي كليسا ................................................ 19
ب – راه حل غرب براي نجات دين ......................................... 19
1- تفكيك بين قضاياي ايماني و عقلي ............................. 19
2- فلسفة دئيسم يا خداشناسي طبيعي ........................ 20
فصل دوم : مباني انسان شناسي ................................................ 22
الف – اومانيسم يا مكتب اصالت انسان ................................. 22
ب – فرد گرايي فلسفي...................................................... 23
1- تجربه گرايي .......................................................... 23
2- ناكافي بودن ابزار حس و عقل در شناخت .................... 24
ج – مكتب اصالت فايده و لذت ( فرد گرائي اخلاقي) ................ 25
فصل سوم : مباني سياسي و اجتماعي ...................................... 29
الف – سكولاريزم (جدايي دين از سياست) ............................ 30
ب- ناسيوناليسم .............................................................. 31
ج – مساوات گرايي ........................................................... 33
د- آزادي ......................................................................... 34
فصل چهارم : مباني اقتصادي ..................................................... 35
الف- مالكيت خصوصي ....................................................... 35
ب – آزادي اقتصادي .......................................................... 37
ج – عدم دخالت دولت در اقتصاد .......................................... 39
د – مسئله توزيع .............................................................. 40
نتيجه ............................................................................................. 43
فهرست منابع................................................................................... 45
مقدمه
توسعة اقتصادي همواره متضمن منافع مادي و تكنولوژي و آزاديهاي متنوع است و از طرف ديگر بيعدالتي، تخريب فرهنگي، مسائل زيست محيطي و تخريب طبيعت و از همه مهمتر بيمحتوي شدن زندگي و عدم معياري براي يافتن حقيقت و ارزشهاي واقعي را به ارمغان آورده است.
در بيان تبيين مفاهيم توسعة اقتصادي بيش از همه چيز بايد انسان و ارزشهاي والاي انساني محور قرار گيرد. اگر تعيين سيماي انسان و ارزشهاي انساني و هدف سعادتمند نمودن انسان در سرلوحه الگوهاي توسعه قرار گيرد، ديگر هر تعريفي از توسعه كه صرفاً اقتصادي، فني، سازماني يا مديريتي باشد، كافي نخواهد بود. در اين شرايط ما نياز به حكمتي داريم كه با علوم ما سنخيت داشته باشد. حكمتي كه ديدگاه وسيعتري را از هدفهاي زندگي انساني و تلاشهاي انساني ارائه كرده و براي فرموله كردن الگوي توسعه رهنمون بدهد.
عوامل و زمينههاي مختلفي در غرب باعث توسعه اقتصادي شد. دستاوردهاي علمي و صنعتي غرب، محصول تلاشهاي انسان غربي در تلقي جديد از خدا و دين و دنيا است و محصول يك فرايند تاريخي چند قرني است. از اين جهت، شناخت توسعه اقتصادي در غرب مستلزم شناخت مباني هستي شناسي، انسان شناختي، جامعه شناختي ، سياسي و اقتصادي است.
فرض موجود در اين تحقيق اين است كه علت اساسي توسعه اقتصادي در غرب ، عمل عقلايي و پويايي علم و تكنولوژي كه خود ناشي از درك جديد نيست. انسان و ارزشهاي انساني است. در اين راستا نگاهي به برخي از اصول قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و تطبيق ديدگاه اسلام با مباني توسعه اقتصادي در غرب، خطوط كلي توسعه اقتصادي مبتني بر رشد، عدالت، پايداري و كارايي مطلق را جلوه گر ميسازد.
هدف اين تحقيق نيز عبارتند شناخت مباني نظري توسعه اقتصادي در غرب واستفاده از نكات مثبت آن و لزوم توجه بيشتر به مباني اقتصادي از ديدگاه اسلام ميباشد.
|